Botolv Helleland, namneforskar og pensjonert fyrsteamanuensis Botolv Helleland frå Universitetet i Oslo tek oss med på ei mellomalderorientert stadnamnreis gjennom Numedal, kommentert og illustrert med lysbilete.

Stadnamna høyrer til dei eldste levande kulturminna.
Dei er vidareførte i ubroten tradisjon frå generasjon til generasjon, berre lite endra på overflata i takt med indre og ytre språkendringar. Sjølv om det er vanskeleg å tidfesta stadnamna nøyaktig, kan dei ut frå typologi og skriftlege kjelder plasserast i visse historiske periodar.

Stavkyrkja Uvdal. Funn av stolpehol tyder på at det har stått ei “stolpekyrkje” her før stavkyrkja. Myntfunn daterer stolpekyrkja til fyrste del av 1100-åra, medan årringsdateringar viser at delar av materialar i stavkyrkja vart hogd vinteren 1167/1168. (Store norske leksikon). Namnet Uvdal, skrive Uppdals sokn 1368, i Uppdale 1474, er ei målføreform av Oppdal ‘dalen som ligg høgt’.

Stavkyrkja i Nore er ut frå arkeologiske funn tidfest til slutten av 1100-talet. Innføringa av kristendomen ved år 1000 set ei bakre grense for slike kyrkjebygg. Namnet Nore er det derimot grunn til å setja atskilleg lengre tilbake i historia. Kyrkjestaden og det gamle bygdesenteret med dette namnet ligg ved den smalaste staden (nor = smalt farvatn, sund) mellom Norefjorden og Frygnefjorden.